#rediteljke_izoffa
Redakcija Iz Off-a poziva vas da novu 2021. godinu započnemo slaveći žensko autorstvo na filmu. Predlažemo trideset jedan film za trideset jedan dan januara. Podelite sa nama svoje utiske o filmovima, kao i napredak u izazovu na društvenim mrežama uz heštegove #rediteljke_izoffa i #izazov_izoffa i tag našeg magazina (@izOffa).
Onima koji napišu najbolje objave u vezi sa filmovima iz izazova poklanjamo temat Žene naše kinematografije 1. Žene naše kinematografije je publikacija posvećena jugoslovenskim rediteljkama i scenaristkinjama, opremljena ilustracijama i štampana tehnikom rizo štampe.
Deo selekcije filmova za izazov nastao je tako što su autorke Iz Off-a po pozivu održale tri predavanja iz istorije ženskog filma na Femix-ovom filmskom kursu. Marija Pejin, Divna Stojanov, Mina Petrić, Mina Milošević i Verica Arsić govorile su tom prilikom o rediteljkama zapada, istoka i rediteljkama naših podneblja o kojima su pisale u tematu Žene naše kinematografije.
Pred vama su filmovi koji imaju istorijsku i/ili umetničku važnost, a koji su možda skrajnuti jer na uvodnoj špici nemaju zvučna (muška) imena. Izbor je veoma raznolik i nikako potpun prikaz autorki koje su stvarale kroz istoriju. Međutim, kada završite makar deo ovog izazova moći ćete da proširite svoje znanje o nekim ključnim rediteljkama različitih epoha, geografskih podneblja i žanrovskih afiniteta.
“There is nothing connected with the staging of a motion picture that a woman cannot do as easily as a man.”
—Alice Guy-Blaché
Hajde to i primerima da dokažemo.
Filmovi januarskog izazova
#nedelja1 #rediteljke_izoffa
The Cabbage Fairy (1896) Alice Guy-Blaché, 1 min; Po nekim izvorima prvi film koji je režirala žena.
Where Are My Children? (1916) Lois Weber, 1h 2min; Prvi film koji tematizuje abortus; prvi split-screen, eksperiment sa zvukom.
The Adventures of Prince Achmed (1926) Lotte Reiniger, 1h 21min; Prvi animirani dugometražni film.
The Adventures of Prince Achmed; Preuzeto sa: San Francisco Film Festival
#nedelja2 #rediteljke_izoffa
The Seashell and the Clergyman (1928) Germaine Dulac, 44min; Eksperimentalni film koji je pisao Arto.
Dance, Girl, Dance (1940) Dorothy Arzner, 1h 30min; Pravi film u vreme kada priče o ženskim prijateljstvima dobijaju na značaju – rivalitet i prijateljstvo dve plesačice različitih stilova između ostalog pripoveda o objektifikaciji žena u izvođačkoj industriji.
Dance, Girl, Dance; Preuzeto sa: The Criterion Collection
Meshes of the Afternoon (1943) Maya Deren, 18min; Istroijski važan eksperimentalni film.
La Pointe Courte (1955) Agnes Varda, 1h 26min; Autorkin debitantski film, a po mnogima prvi film francuskog novog talasa.
The House Is Black (1962) Forough Farrokhzad, 26min; Izuzetno poetičan dokumentarac o ljudima u Iranu zaraženim leprom, koje je društvo potpuno odseklo od sebe.
Daisies (1966), Vera Chytilova, 1h 19min; Dve devojke u ličnoj pobuni protiv materijalističkog društva iskorišćavaju koga i šta stignu. Film je formalno veoma razigran, bez čvrste narativne strukture i smatra se važnim dometom češkog novog talasa.
Daisies; Preuzeto sa: Speciwomen
Wings (1966) Larisa Shepitko, 1h 26min; Borbena pilotkinja nakon rata postaje direktorka škole i muči se da vodi običan život.
#nedelja3 #rediteljke_izoffa
Wanda (1970) Barbara Loden, 1h 45min; Indi film o nesretnoj domaćici koja se razvede od muža, odrekne prava na decu i postane pljačkašica banke.
Wanda; Preuzeto sa: The Criterion Collection
Horse of Mud (1971) Ateyyat El Abnoudy, 12min; Prvi film (dokumentarni) u Egiptu koji je producirala žena.
Woodpeckers Don’t Get Headaches (1974), Dinara Asanova, 1h 19min; Sovjetska rediteljka najpoznatija po filmovima o adolescenciji i u ovom filmu govori o prvoj ljubavi. I bubnjevima.
The Night Porter (1974) Liliana Cavani, 2h 2min; Kontroverzni film o vezi između naciste i zatvorenice koncentracionog logora koji se nakon rata ponovo sreću.
The Night Porter; Preuzeto sa: 50 words for film
Jeanne Dielman, 23 Commerce Quay, 1080 Brussels (1975) Chantal Akerman, 3h 45min; Slice of life film iz života domaćice. Sada klasik art filma.
Seven Beauties (1975) Lina Wertmuller, 1h 56min; Prvi film nominovan za Oskara za najbolju režiju, a da je rediteljka žena.
Fatma 75 (1975) Selma Bakar, 1h; Feministički esej o tri etape ženske/feminističke borbe u Tunisu.
#nedelja4 #rediteljke_izoffa
Baxter, Vera Baxter (1977) Marguerite Duras, 1h 31min; Osim što je predivna spisateljica Margaret Dira pisala je i režirala i filmove. Vera Bakster ekranizacija je njenog tada neobjavljenog romana.
My Brilliant Career (1979) Gillian Armstrong, 1h 40min; Krajem 19. veka u Australiji devojka želi da postane spisateljica umesto da se uda.
My Brilliant Career; preuzeto sa: Letterboxed
Rosa Luxemburg (1986) Margarethe von Trotta, 2h 3min; biografski film o socijalistkinji, snažan omaž jedne žene drugoj.
Chocolat (1988) Clare Denis, 1h 49min; Francuskinja se, protivno društvenoj normi, zbližava sa slugom na njihovom kolonijalnom imanju.
The Asthenic Syndrome (1989) Kira Muratova, 2h 33min; Formalno zanimljiv film koji poseduje dve nepovezane priče (jedna u koloru, a druga u boji) o ženi koja pati od depresije i ima agresivne ispade i o učitelju koji zahvaljujući sindormu iz naslova filma zaspi u najgorim trenucima te ga odvode u mentalnu instituciju.
Europa Europa (1990) Agnieszka Holland, 1h 52min; Dečak u nacističkoj Nemačkoj pokušava da sakrije da je Jevrejin priključivši se hitlerjugend-u.
Daughters of the Dust (1991) Julie Dash, 1h 53min; Prvi dugometražni fim sa bioskopskom distribucijom koji je režirala Afroamerikanka.
Daughters of the Dust; Preuzeto sa: Vogue
#nedelja5 #rediteljke_izoffa
Orlando (1992) Sally Potter, 1h 34min; Po motivima romana Virdžinije Vulf, Orlando govori o rodnim stereotipima.
A League of Their Own (1992) Penny Marshal, 2h 8m; Kultni film o ženskoj bejzbol reprezentaciji koja je osnovana u toku rata da zameni mušku.
The Piano (1993) Jane Campion, 2h 1min; Nema pijanistkinja zajedno sa malom kćerkom dolazi na Novi Zeland iz Škotske, jer je udaju za neznanca. Ovaj film osvojio je zlatnu palmu u Kanu što je učinilo Džejn Kempion jedinom ženom da osvoji ovu prestižnu nagradu.
The Piano; Preuzeto sa: The Guardian
Go Fish (1994) Rose Troche, 1h 34min; Niskobudžetna komedija koja se bavi lezbejskom kulturom.
The Silences of the Palace (1994) Moufida Tlatli, 2h 9min; U Tunisu koji se oporavlja od kolonijalizma žena odvija priču o svojoj porodici i odrastanju, klasnoj razlici i patrijarhatu.
Faithless (2000) Liv Ullman, 2h 36min; Liv Ulman znamo kao glumicu i Bergmanovu muzu, ali ona je i ostvarena rediteljka. Ovaj film govori o ljubavnom trouglu troje umetnika.
Faithless; preuzeto sa: MUBI
Wadjda (2012) Haifaa al-Mansour, 1h 38min; Prva rediteljka u Saudijskoj Arabiji daje suptilnu i orhabrujuću kritiku patrijarhata.
Priključite se izazovu
…i pomozite nam da širimo svest o ženskom stvaralaštvu. Ne samo što ćemo time proširiti svoje znanje već ćemo pomoći i novim generacijama autorki da stvaraju bez predrasuda.
Da li ste već odlučili/e koje filmove ćete gledati? #rediteljke_izoffa #izazov_izoffa
Podelite svoje ocene i utiske o filmovima na društvenim mrežama (facebook, instagram, twitter) uz heštegove #rediteljke_izoffa, #izazov_izoffa i tag našeg magazina (fb: @izOffa, ig, tw: @iz_offa). I… pratite naše mreže, jer ćemo postavljati zanimljivosti o rediteljkama i filmovima!
